Toplam 55 adet olan destek kalemlerinin yalınleşmesi ve desteklerin üretime göre yapılması lazım. Ulusal Strateji Merkezi İstanbul Tarım Komisyonu’nun konuyla alakalı kısa raporunu Aydınlık okurlarının dikkatine sunuyoruz.
TARIM NİÇİN DESTEKLENMELİDİR?
Öncelikle bu problemin cevabı verilmelidir. Tarımın desteklenmesi her şeyden evvel Anayasa’nın gereğidir. Anayasa’nın 45. maddesinde; “Devlet, tarım arazileri ile çayır ve mer’alarin gaye dışı kullanılmasını ve tahriğini önlemek, tarımsal üretim planlaması ilkelerine makul olarak bitkisel ve hayvansal üretimi çoğaltmak maksadı ile tarımla uğraşanların işletme vasıta ve gereçlerinin ve başka kayıtlarının sağlanmasını kolaylaştırır. Devlet, bitkisel ve hayvansal ürünlerin değerlendirilmesi ve gerçek değerlerinin yapımcının eline geçmesi amacıyla gereken tedbirleri alır.” denilmektedir.
Ayrıca, kuşkusuz ki insanların beslenmesi amacıyla denebilir. Ancak, bunun yanısıra tarım; insanın giyim ve barınmasından sanayiye, istihdamdan ülke ekonomisine kadar uzanan bir etkinlik alanıdır.
Her ne kadar tarım; toprak, hava, güneş ve suya dayanan bir uğraş olsa da bunların yanısıra çoğu alet ve edevata ihtiyac vardır. Tarımsal üretim amacıyla evrende sınırlı olan kaynaklardan elde edilen ürünlerle, gittikçe yükselen insan nüfusunu besleyebilmek amacıyla çoğu teknolojiyi döneme sokmak lüzumludir.
Özet olarak yukarda kabul edilen nedenlerden tarım desteklenmelidir.
MEVCUT TARIM DESTEKLERİ
Uygulamadaki sahip olunan destekler 55 kalem gibi geniş ve spesifik bir yelpazede uygulanmaktadır. Bunları karakterine göre özetleyecek olursak:
Alan bazlı destekler
Biyoloji ve biyoteknik mücadele destekleri
Diğer tarımsal hedefli destekler
Hayvancılık destekleri
Arıcılık desteği
Aşı desteği
Buzağı desteği
Hayvan başı ödeme
Hayvan kalıtsal kaynakları desteği
İpek böceği
Kırsal kalkınma hibeleri.
Yukarda da belirtildiği gibi bu ana başlıklar ve alt maddeleri ile 55 kalemi bulmaktadır.
DESTEKLER PRATİK HALE GETİRİLMELİ
Destekler yukarda belirtiler dağınıklıktan kurtarılıp daha yalın ve kolay duruma getirilmelidir. Buna göre;
1- Destekleme arazi miktarına göre değil, üretime göre yapılmalıdır.
2- Üreticilerin örgütlenmeleri sağlanmalı ve tarımsal destekler bu örgütler (Kooperatifler ve Üretici Birlikleri) üzerinden ödenmelidir.
Bunun amacıyla ilk evvel yapımcı örgütlerini özelleştiren 4572 sayılı yasa ya devre dışı edilmeli ya da devletin bu örgütleri devletin desteğine ve denetimine alacak şekilde değiştirilmelidir.
3- Bu örgütlerin ürün işleme, ambalajlama tesisleri ve muhafaza depoları kurarak ürünlerini pazarlama olanakları sağlanmalıdır.
4- Sebze ve meyve yapımcıları üretimlerine göre destek kapsamına alınmalıdır.
5- Bu yapımcı örgütlerinin yapımcılara teknik hizmet verecek ve eğitilmeleri amacıyla lüzumlu hizmet sağlamaya destek verilmeli.
6- Ülkemizin tarım havzaları doğru belirleme edilip besin güvenliğimizin sağlanması amacıyla özel destekler geliştirilmelidir.
7- Gençleri tarım sektörüne özendirilmesi amacıyla genç tarımcı desteği yaşama geçirilmelidir.
8- Tarımsal eğitim almış Zir. Müh. ve Veteriner hekimlerin üretim içerisinde olmalarını sağlayacak destekler geliştirilmelidir.
9- Sözleşmeli üretimi desteklemek amacıyla hukuki alt yapısı tekrar düzenlenerek sözleşmeli üretim yaygınlaştırılmalıdır.
10- Tarımsal üretimde neoliberal politikaların uygulanılmasından vazgeçilip, kamucu anlayışla üretim yapılmalıdır.
11- Mazot, gübre ve tohum gibi girdi desteklerinin üretim evvelsinde, üretime bağlı desteklerin ise hasat sonucunda gecikmeksizin yapılması sağlanmalıdır.
12- Tarımsal desteklerin sıhhatli olması amacıyla doğru ve dijital ortamda kayıt sistemi geliştirilmeli.
13- Üreticinin elinde kalan ürünlerin bozulup çürümesini önleyip ekonomiye kazandırılması amacıyla lüzumlu sistem ile fiziki soğuk depolar oluşturularak yapımcının ürününü vakit içerisinde değerlendirilmesi sağlanmalıdır.
